Od 9.03.2023 r. obowiązuje art. 9413 Kodeksu pracy (dalej: k.p.), zgodnie z którym jeżeli obowiązek pracodawcy przeprowadzenia szkoleń pracowników niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia zbiorowego, lub z regulaminu, lub przepisów prawa, lub umowy o pracę oraz w przypadku szkoleń odbywanych przez pracownika na podstawie polecenia przełożonego, szkolenia takie odbywają się na koszt pracodawcy oraz, w miarę możliwości, w godzinach pracy pracownika. Czas szkolenia odbywanego poza normalnymi godzinami pracy pracownika wlicza się do czasu pracy. Dotyczy to szkoleń obowiązkowych, jeżeli pracodawca ogłosi szkolenia dobrowolne, na które pracownik może ale nie musi się zapisać, to nie będą one wliczane do czasu pracy.
Jeżeli obowiązkowe szkolenie będzie odbywało się poza godzinami pracy, to w praktyce będzie wliczane jako praca w godzinach nadliczbowych, w rozumieniu Działu VI k.p. Oznacza to, że pracownikowi będzie przysługiwała rekompensata w postaci wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (art. 1511 k.p.), albo czasu wolnego udzielonego w zamian za tę pracę (art. 1512 k.p.), a w przypadku szkoleń odbywanych w dniu wolnym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy – dzień wolny od pracy udzielony w terminie uzgodnionym z pracownikiem (art. 1513 k.p.).
Art. 29 § 3 pkt 1 lit. k k.p. stanowi, iż pracodawca informuje pracownika, w postaci papierowej lub elektronicznej, nie później niż w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy, co najmniej o prawie pracownika do szkoleń, jeżeli pracodawca je zapewnia, w szczególności o ogólnych zasadach polityki szkoleniowej pracodawcy. Informacja o szkoleniach na gruncie tego przepisu obejmuje zarówno szkolenia obowiązkowe, o których mowa w art. 9413, jak i szkolenia, w których pracodawca będzie ponosił ich koszt a pracownik będzie partycypował dobrowolnie, lub tych, które będą następowały z inicjatywy pracownika lub pracodawcy, ale nie z jego polecania. Jak wskazuje doktryna „tworząc powyższą informację warto jednocześnie zrewidować zasady polityki szkoleniowej, wewnętrzne regulaminy pracodawcy, czy wreszcie też arkusze ocen okresowych pracowników, gdyż jeśli będą z nich wynikały obowiązkowe szkolenia dla pracownika, to dla pracodawcy będzie to oznaczało obowiązek zorganizowania ich w godzinach pracy lub wliczenia do czasu pracy czasu poświęconego na szkolenie odbywające się poza normalnymi godzinami pracy. Należy bowiem pamiętać, że dotychczas ogólnie sformułowany w KP obowiązek ciążący na pracodawcy ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych nie był roszczeniowy, co uległo zmianie wraz z wprowadzeniem nowego przepis art. 9413 KP, który umożliwi pracownikowi, któremu polecono dodatkowe szkolenia dochodzenie skierowania na nie przez pracodawcę na jego koszt.”[1]
Zgodnie z art. 281 § 1 kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu narusza przepisy dotyczące pokrywania przez pracodawcę kosztów szkoleń, o którym mowa w art. 9413 podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465).
[1] Ł. Prasołek [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. K. Walczak, Legalis 2023, art. 94(13), teza 5.