KIEDY OSOBA NIEPEŁNOLETNIA MOŻE SAMODZIELNIE WYRAZIĆ ZGODĘ NA PRZETWARZANIE SWOICH DANYCH OSOBOWYCH, W TYM WIZERUNKU?

Motyw 38 preambuły RODO wskazuje, że dzieci wymagają szczególnej ochrony danych osobowych, gdyż mogą one być mniej świadome ryzyka, konsekwencji, zabezpieczeń i praw przysługujących im w związku z przetwarzaniem danych osobowych. Taka szczególna ochrona powinna mieć zastosowanie przede wszystkim do wykorzystywania danych osobowych dzieci do celów marketingowych lub do tworzenia profili osobowych lub profili użytkownika oraz do zbierania danych osobowych dotyczących dzieci, gdy korzystają one z usług skierowanych bezpośrednio do nich. Zgoda osoby sprawującej władzę rodzicielską lub opiekę nie powinna być konieczna w przypadku usług profilaktycznych lub doradczych oferowanych bezpośrednio dziecku.

RODO ustanawia tylko jeden przypadek, w którym osoba niepełnoletnia może samodzielnie wyrazić zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych. Art. 8 ust. 1 daje dziecku, które ukończyło 16 lat, prawo do wyrażenia zgody na przetwarzanie swoich danych osobowych w przypadku usług społeczeństwa informacyjnego[1] oferowanych bezpośrednio dziecku. Oznacza to, że taki niepełnoletni może wyrazić samodzielną zgodę na przetwarzanie danych osobowych związaną z np. używaniem materiałów filmowych lub muzycznych za pomocą aplikacji albo przy zakupie gry komputerowej, z której będzie korzystał on-line. Jeżeli zgodę dot. takich usług wyraziło dziecko, które nie skończyło 16 lat, to dla zgodnego z prawem przetwarzania danych musi ją potwierdzić rodzic lub opiekun.

Art. 81 ust. 1 prawa autorskiego uzależnia rozpowszechnianie wizerunku od zezwolenia osoby w nim przedstawionej. Wyjątki od tej zasady dotyczą rozpowszechniania wizerunku: 1) osoby powszechnie znanej; 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz publiczna impreza (art. 81 ust. 2 p.a.). Nie ma w tej ustawie mowy o niepełnoletnich. Oznacza to, że dla publikacji wizerunku niepełnoletniego dziecka np. na stronie szkoły czy urzędu gminy, konieczne jest uzyskanie zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską (art. 98 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Podstawa prawna:

– Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 z późn. zm.).

– Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1 z późn. zm.).

– Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509).

 

 

[1] Polski ustawodawca zamiast „usług społeczeństwa informacyjnego” używa sformułowania „usługi świadczone drogą elektroniczną”.