Przepisy art. 105 ustawy o pomocy społecznej, umożliwiają ośrodkowi pomocy społecznej pozyskiwanie danych od podmiotów zewnętrznych. W ustępie 1 przepis powyższy stanowi, że jednostki sektora finansów publicznych, w tym sądy, Policja, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i organy administracji publicznej, a także kuratorzy sądowi, pracodawcy, podmioty wykonujące działalność leczniczą, przedszkola, szkoły, placówki, poradnie i inne ośrodki, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe, są obowiązane niezwłocznie – nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku kierownika ośrodka pomocy społecznej lub pracownika socjalnego – udostępnić informacje, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia o przyznaniu lub wysokości świadczeń z pomocy społecznej, dla ustalenia wysokości odpłatności za świadczenia z pomocy społecznej lub dla weryfikacji uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej, wysokości tych świadczeń lub odpłatności za te świadczenia.
W doktrynie wskazuje się, iż podmioty zobowiązane do współdziałania z pracownikiem socjalnym zostały określone szeroko. Pod pojęciem jednostek organizacyjnych można ująć wszelkie podmioty niebędące osobami fizycznymi. Zakres zastosowania niniejszego przepisu odnosi się w szczególności do placówek oświatowych, placówek ochrony zdrowia, zakładów karnych, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także pracodawców.
Podmioty te zobowiązane są udzielać informacji niezwłocznie. Informacje mają być udostępnione lub udzielone, co może polegać na umożliwieniu wglądu do dokumentów, sporządzenia z nich notatek, kserokopii lub na ustnym oraz pisemnym przekazaniu informacji albo na wystawieniu określonego dokumentu (np. zaświadczenia). Pracownik socjalny może się domagać jedynie informacji mających znaczenie dla wydania decyzji w sprawie świadczenia z pomocy społecznej. Przekazane informacje należy traktować jako dowód w postępowaniu administracyjnym z zakresu pomocy społecznej. Uprawnienie to powinno być wykorzystywane zwłaszcza w sytuacjach, gdy istnieje wątpliwość dotycząca danych przedstawionych przez osobę lub rodzinę starającą się o przyznanie pomocy (por. Iwona Sierpowska, Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz, ABC, 2009 r. wyd. II).
Podstawa prawna:
Art. 105 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2268 z późn. zm.).